Qipack, de uitvinder van het infrarood lekdetectiesysteem QipCam, heeft een nieuwe techniek ontwikkeld om lekkende zakken in-line te detecteren. In plaats van de warmte van de seal te meten, meet de gepatenteerde QipScan de afstandsbeweging van de sealbalken. Een afwijking in de sluitbeweging van de sealbalken betekent een slecht afgesloten verpakking met kans op lekkage.
De sealbalken op flowpackmachines maken continu dezelfde beweging om zakken met warmte te sealen. Qipack uit Den Bosch heeft echter ontdekt dat niet elke beweging precies hetzelfde is. Afval tussen de sealbalk, een vouw in de folie of product dat tussen de sealbalk terecht komt, veroorzaken afwijkingen in de sealbeweging. Hierdoor sluiten de sealbalken iets minder goed waardoor de zakken kunnen lekken, met alle gevolgen van dien. De warmteoverdracht van de sealbalken heeft ook gevolgen voor de beweging van de sealbalken; zijn ze te koud of te warm of zit er vuil op de sealbalken, de QipScan 'ziet' elk verschil in de beweging van de sealbalken.
Om de afstand te meten heeft Qipack twee sensoren op de sealbalken geïnstalleerd. Dit zijn uiterst gevoelige sensoren die de laatste 500 micrometer van de sluitbeweging van de sealbalken meten. Het detectieproces begint met het leren van het sluitingsproces. Voor elke folie en per machine maakt de QipScan software een diagram met een referentieprofiel van het sealproces, waarbij de afstand in de tijd wordt uitgezet. Met schone staven en de optimale sealtemperatuur maakt de software een profiel van de sluitbeweging van de sealbalken. 'Een PE-folie van 140 micron heeft een heel ander profiel dan een dunne PP-folie van 30 micron', legt eigenaar Alexander van Puijenbroek uit. 'Voor elke lijn, folie en productcombinatie maken we een profiel aan.'
Het sluitproces begint met het tegen elkaar stoten van de sealbalken, waardoor een dip in het diagram ontstaat (zie processchema sluiten). Vervolgens is een reeks golven waar te nemen die wordt veroorzaakt door het mes dat de folie doorsnijdt. Dit wordt gevolgd door het verwarmen van de folie. De lijn in het diagram daalt geleidelijk tot het moment van sealen. Sealing geeft weer een tweede dip in het diagram om aan te geven dat de folie goed gesmolten is en de verpakking gesloten is. De sealbalken komen weer los waarna de volgende sluitbeweging wordt geregistreerd. De QipScan software berekent een maximum en minimum voor het referentieprofiel waarbinnen afwijkingen in het afsluitproces moeten blijven. Elke meting die buiten de limieten valt, duidt op een verstoring van het sealproces en een lekkende verpakking.
'Je kunt een blaadje sla of een klein deel ervan dat tussen de folie komt meteen verwijderen', vertelt Van Puijenbroek enthousiast. 'Hierdoor is de afstand tussen de sealbalken tijdens het sealen groter. Het systeem meldt dit en de verpakkingslijn kan de lekkende verpakking afvoeren.' 'Het systeem heeft al meerdere ploegen gedraaid. Het is een bewezen techniek. In de saladezaktest heeft de QipScan een groot aantal fouten uit het vulproces verwijderd. Sla vullen is moeilijk. Sommige slasoorten vallen snel, andere langzaam. Grote kans dat ze tussen de sealbalken komen. Andere pilots die we deden waren voor zakken chips, geraspte kaas en babymelkpoeder.'
De vraag blijft waarom Qipack nu een nieuw systeem heeft ontwikkeld terwijl het al geruime tijd met succes zijn QipCam levert. In 2017 won de lekdetectiespecialist de NL Verpakkingsprijs in de categorie Technologie. 'Ons infraroodsysteem is nauwkeuriger, maar ook duurder', zegt Van Puijenbroek. 'Hiermee kunnen we zien waar op de seal de vervuiling zit en hoe erg de vervuiling is, en kunnen we de druk en sealtemperatuur controleren. Maar... gebruik je een standaard infraroodcamera, dan hebben we een meettijd van 50 milliseconden nodig. Die tijd is te lang bij zakken die vallen, zoals bij verticale VVS-machines. De valbeweging in zo'n flowpacker is te snel om goed te meten. Dat is op te lossen met hogesnelheidscamera's, maar die zijn erg duur, zeker 50.000 euro.' 'Daarom hebben we de QipScan ontwikkeld. Een goedkoper alternatief dat beter past bij flowpacking. Het past goed in bestaande machines en biedt veel informatie over de sealkwaliteit van de verpakking. Hierdoor hebben producenten minder uitval, klachten, bederf en voedselverspilling. Wij nodigen bedrijven die afdichtingsproblemen hebben of op zoek zijn naar een goede kwaliteitscontrole uit om contact met ons op te nemen. We kijken graag of de nieuwe QipScan een oplossing kan zijn.'